پاسخ عجیب سخنگوی وزارت صمت به سوالی درباره قیمت خودرو
امید قالیباف سخنگوی وزارت صمت و نظری کارشناس خودرو در برنامه صبح و گفتگو رادیو گفتگو درباره علت اعلام نشدن قیمت گذاری خودروها گفتگو کردند.
سوال: آقای دکتر شجاعی سخنگوی شورای رقابت هفته پیش در استودیو بودند و گفتند بعد از ظهر جلسه داریم و قیمت گذاری میکنیم و پک میکنیم و تحویل وزارت صمت میدهیم و وزارت صمت باید اعلام کند، فردای آن روز زنگ زدم به ایشان وگفتم چرا اعلام نکردید؟ گفتند وظیفه وزارت صمت اعلام کردن است و ما فقط قیمت گذاری میکنیم و پیشنهاد میدهیم و وزارت صمت باید اعلام کنند، پس فردایش یک چیزی و پس اون فردایش هم یک چیز دیگر و در ادامه کار به ۲۰:۳۰ و شبکه خبر کشید و. جریان چیست؟ چرا قیمت را اعلام نکردند؟ چرا شفاف اعلام نمیشود به مردم؟ بالاخره چه کسی باید این را معرفی کند؟
قالیباف: حق با شماست این حق مردم و بازار و صنعت خودرو و فعالین بورس است که بدانند قیمت گذاری به چه صورت است. شورای رقابت شورای به قول خودشان فراقوهای است یعنی از سه قوه هم بالاتر است و این که مسئولیت تصمیم و مصوبه خودش را گردن یک وزارتخانه دیگر میاندازد خودش محل بحث است که با آن فرمایش شان در تعارض است. دیشب هم ما در یک شبکه تلویزیونی با ایشان مجبور شدم که صحبت کنم و بگویم که قانونا و عرفا وظیفه هر نهادی که تصمیم میگیرد این است که خودش هم اعلام کند. ولی متاسفانه ایشان نظر خودش را دارد و جالب ترش این جاست که میگویند که سازمان حمایت که به ما مشورت قیمت داده است، بهرحال میدانید که شورای رقابت میتواند از خیلیها مشورت بگیرد برای رسیدن به آن قاعده گذاری قیمت گذاری اش، خودش ما همان را تصویب کردیم و اگر بخواهم خلاصه بگویم فرمایش ایشان را، میگوید قیمتها را سازمان حمایت داده، اطلاع رسانی اش هم وزارت صمت کند و من هم دیشب گفتم پس بفرمایید شورای رقابت این وسط چه کاره است؟ دیگر تعطیلش کنید ما خودمان بلدیم و قبلا هم همین کار را میکردیم. این تا این جای کار، ولی این بهرحال بدعت گذاریها به نتیجه نمیرسد قطعا خدا را شکر در همین شورای رقابت فعلی هم با همه مسائل و حواشی که تا الان داشته است عزیزانی هستند که شجاعت پذیرفتن مسئولیت مصوبات را دارند از جمله نائب رئیس شورای رقابت که خیلی منطقی با موضوع برخورد میکنند.
سوال: آقای دکتر نظری ما سال پیش بعد از این همه بالا و پایین کردن و طرح یکپارچه و طرح فلان و. این هزار نوع طرح به یک جایی رسیدیم به نام فروش در بورس کالا. یکسری سختیها داشت مثلا تراکتورسازی فلان باید مثلا یک کشاورز میخواست برود یک تراکتور بخرد از روستایش باید میرفت حساب وکالتی باز میکرد و اینها به دردسر میافتاد، ولی من مردم تکلیفم روشن بود، میدانستم باید بروم یک جایی ثبت نام کنم و یک مثلا لاتاری و یک رقابتی وجود داشت چکش میزدم و بالاخره منی که وارد آنجا میشدم میدانستم، حالا من پولم هم نمیرسید میرفتم مدلی که وزارت صمت مشخص کرده بود میخریدم، بورس کالا کارش را انجام میداد چرا ما این قدر با مردم ور میرویم، بگذاریم کارش را انجام بدهد، به نظر شما دلیل این چیست؟
نظری: در موضوع بورس کالا و شیوههای فروش کالا و شیوههای قیمت گذرای در صنعت خودرو اتفاقاتی که میافتد این اتفاقات حاصل بی برنامگی در مورد صنعت خودرو است ما صنعت خودرویی داریم که طی سالها با وارد شدن شورای رقابت به آن اصل در قیمت گذاری به جایی رسیده که مرز ورشکستگی و شرکتهای زیان ده تحویل دادیم. نه این که شرکتهای زیان ده در حقیقت باعث و بانی حرکاتشان و فعالیت شان را فقط فعالیت داخلی باشد یک روند در اقتصاد کلان معمولا در این تاثیرگذاری دارند که حاصل سالها کار شورای رقابت این بود که دو تا مجموعه بزرگ کشور ایران خودرو و سایپا کالای خودشان را زیر قیمت فروختند و ضرر کردند و امروز میبینیم که توان تولید، توان ارائه محصول جدیدشان این توان را ندارند، چون سودی نبردند که بروند سرمایه گذاری کنند و گاها میبینند که مردم میگویند ببندید و جمع کنید واقعیت این است که حرفهایی میزنند که این کارهایی است که باید در صنعت خودرو بشود و دخالت دولت هم در صنعت خودرو باعث این کار و ادامه این موضوع شده است و اصلا این که بحث خودرو جزو مواد مربوط به شورای رقابت هست یک بحث جداست، که من اعتقاد دارم که بحث خودرو بحث رقابتی نیست.
شورای رقابت یک آلترناتیک ما در طول این مدت دیدیم که داشته، همان بحث صنعت خودرو بوده و خیلی جالب است، تنها اطلاعیهای که از این شورای رقابت صادر شده درباره صنعت خودرو بوده است ما در این مملکت 80 میلیون جمعیت داریم که 23 میلیون دارند تلویزیون استفاده میکنند بحث تلویزیون است و تولید کننده اش هم به تعداد تولید کنندههای خودرو است آنجا چرا نرفته است ما درکشور یک شرکت ملی مس داریم که قیمت گذاری اش یک قیمت گذاری انحصاری است چرا تا به الان آنجا ورود نکرده است؟ مگر خریدار ندارد؟ بله دارد ... ما خیلی از شرکتها همین خودروسازها و خیلی از صنایع خریدار مس هستند، به دستور مقام معظم رهبری و این که بالاخره قیمتهای شما چیست شما از خاک دارید پول در میآورید و به قیمت جهانی هم عرضه میکنید الان تازه فهمیدند که این بحث و شیوه قیمت گذاری شان شما قبل از این اگر یک تولید کننده میخواست برود مس بخرد باید یک ماه جلوتر پول میداد یعنی پول نقد در عرضه آن کالا قرار میگرفت تا بتواند آن کالایش را تحویل بگیرد آن هم به قیمت فوق خلیج فارس، گاها از قیمت جهانی هم این قیمت بالاتر میشود این اتفاق این است که ما در بازار دست میبریم، بحثی بود که رقابت و شورای رقابت اصلا در صنعت خودرو مایه ضرر صنعت و عقب افتادگی است. باز هم ضرر را من کاری ندارم مایه عقب افتادگی صنعت خودرو میشود اگر شورای رقابت در تولید بستنی و لبنیات هم وارد میشد من امروز به شما میگفتم که فقط غیر از پنیر گچی چیز دیگری در سوپرمارکتها نمیدیدیم، چون باعث و بانی این کار به روشهای غیر صحیح بود. این که الان این اتفاق افتاده شورای رقابت میگوید که باید وزارت صنعت قیمت را اعلام کند و وزارت صنعت هم میگوید در تکلیف ما نیست اصلا جریان این که شما تصمیمی میگیرید، یک شورایی که خودش را فراقوهای میداند و من شک دارم در مورد موضوعی که دوستان میگوید ... مبنای علمی صحیح دارد، چون اگر یادتان باشد آقای مدنی نماینده مجلس آمد و فرمول قیمت گذاری شورای رقابت را اعلام کرد و اصلا شد جزو جکهای آن سال، آن نحوه محاسبه و چارچوب محاسبه و جریانی که مشخص کرده است، اگر قرار است کسی تصمیم بگیرد تصمیم بگیرد حالا آقای قالیباف شما اعلام کن آقای نظری شما اعلام کن و ... اصلا نباید تصمیم بگیرید، دیگر یک جای بهتر داشتیم تصمیم گرفته میشد، شورای رقابت، دولت یک جایی داشت تصمیم گرفته میشد و یک جایی داشت کمک میکرد تولید افزایش پیدا کند، ببینید در همان سه چهارماهی که بورس کالا آمد افزایش تولید چقدر شد؟ چقدر توانستند مواد اولیه بخرند چقدر از همین مسیها و فولادیها که امروز دارند مینالند از همینها رفتند مواد خریدند که بیایند تولید کنند، داشت کار انجام میشد چه بازی است که ما دست ببریم، من امروز جلوی آقای قالیباف قول میدهم امروز اقای قالیباف برود در وزارتخانه صحبت کند در مورد این که پنیر را از فردا دولت، وزارت صمت قیمت گذاری کند و درون قیمت آن وارد شود و بیاید در فرآیندهای تولیدش دخالت کند،. البته این برای یک دولت نیست در همه دولتها ما این را دیدیم،
سوال: صحبتهای آقای قالیباف را در مورد صحبتهای آقای نظری بشنویم. بفرمایید
قالیباف: میدانید که ما در پنیر هم قیمت گذاری میکنیم، یعنی الان این تنوع بازار پنیر، البته در یک نوع از پنیر پرمصرف ما قیمت گذاری میکنیم، ولی شرکتهای لبنی در سایر پنیرها آزاد هستند و کلا سبد پنیرشان سود آور است، من از نظر شخصی اعتقاد ندارم که مثلا نیازی هست که مداخله حالا چه وزارت صمت و چه شورای رقابت، منتها ما یک وضعیتی داریم که تقریبا ۵ سال تولید خودروی ما نصف میزان تقاضا بوده و الان بهرحال این رشد تولید و تقاضای انباشته مقابل هم در بازار قرار گرفتند و بازار آزاد درست شده است یعنی حالا اگر که خودتان را جای دولت و وزارت صمت بگذارید با شرایطی مواجه میشوید که من نوسانات ارزی را که به شدت روی تقاضای سرمایهای برای خودرو اثر میگذارد آن را کنار گذاشتم، اما بازار به لحاظ عرضه و تقاضا در شرایط نرمالی قرار ندارد و قیمتهای عجیب و غریبی از آن در میآید و این وسط کسانی که قبلا مثلا سبد دارایی شان برای حفظ قدرت خرید پولشان میرفتند به ملک و مواردی مثل این با افزایش قیمت ملک دیگر آمده سمت بازار خودرو، این فشارهایی که به بازار آمده ما را وادار کرده که بخواهیم ورود کنیم، مستحضر هستید که ما در گذشته یعنی وزارت صمت هیچ کاری نداشته، خودشان آزادانه میفروختند و سود خوبی هم داشتند شرایط خاصی ما الان داریم که من فکر میکنم با افزایش تولید و واردات قابل مدیریت باشد و این مقطع را بتوانیم پشت سر بگذاریم در مجموع فکر میکنم که آن شرایط ایده آل که آقای دکتر نظری گفتند تنها راه نجات کل صنعت است . چه خودروسازان خصوصی چه ایران خودرو و سایپا.
سوال: امروز اعلام میشود؟
قالیباف: هر روز شورای رقابت میگوید امروز اعلام میشود، ما کارهای نیستیم یعنی من نمیدانم بالاخره آن روز کی خواهد بود این مصوبه و تصمیم گیری در حیطه مسئولیت شورای رقابت است. من نمیدانم چه زمانی و به چه شکلی اعلام میشود
سوال: پس از طریق شما صد در صد اعلام نمیشود؟
قالیباف: قطعا نمیشود.
سوال: آقای دکتر نظری جمع بندی صحبت شما را بشنویم
نظری: واقعیت این است که در موضوعی که امروز اعلام کند و کجا اعلام کند جالب است، ببخشید ما داریم روی مال مردم حراج میگذاریم، مال برای کس دیگر است و زحمتش را کس دیگر کشیده و تولیدش را یکی دیگر کرده و ضررش را بر اساس قیمتی که شما دارید میکنید باید یکی دیگر بکند؟ دعوا سر این است که من نمیگویم. آقا بگو قیمت را اعلام کن، من فکر کنم شورای رقابت این جا خودش شک دارد به این که تصمیم گیر در این موضوع هست یا نیست. خود دولت هم شک دارد. دولت هم نباید قیمت گذاری در این زمینه بکند، باید میگذاشتند بازار، بورس داشت تعیین تکلیف میکرد من نمیدانم چرا این بحث موفق بورس کالا مخالفت شد با آن؟ اگر بورس کالا اتفاق میافتاد با همه این تلاطمات بازار که به دلیل این که کالای سرمایه شده و مردم میخواهند برای حفظ پول ماشین میخرند با همه این اتفاقات من به شخصه قول میدادم که حداقل ۴۰-۵۰ دصد قیمتها پایینتر از قیمت فعلی میشد.
صحبت پایانی مجری: همین آقای شجاعی که صحبت شان است و هفته قبل این جا آمده بودند و مصاحبه کردیم یک نکتهای ایشان گفت یعنی توجیه شان برای افزایش قیمت خودرو که شرکتهای خودرو ساز زیان ده شدند، یک سوال این جا مطرح میشود و این که شرکتهای خودروساز خصوصی الان زیان ده نیستند دو تا شرکت اصلی خودروساز دولتی شدند زیان ده، تاوان مدیریت اشتباه و غلط دو شرکت دولتی را با افزایش قیمتها مردم باید بدهند؟